تشخیص تفاوت ویندوز و ویندوز سرور اهمیت زیادی در عملکرد و استفاده از سیستم‌عامل دارد. ویندوز و ویندوز سرور هر دو از سیستم‌عامل‌های مایکروسافت بر پایة ویندوز هستند، اما برای استفاده در محیط‌های مختلف و با نیازهای متفاوت به کار می‌روند.

ویندوز، نسخة استاندارد سیستم‌عامل ویندوز است که برای استفاده در کامپیوترهای شخصی و رایانه‌های قابل‌حمل طراحی شده است. این نسخه به طور عمده برای کاربران عادی، ادارات، شرکت‌های کوچک و متوسط و سازمان‌های غیرتخصصی مناسب است. ویندوز قابلیت‌های متنوعی را ارائه می‌دهد که در برنامه‌های روزمره، اینترنت، بازی‌ها و کارهای شخصی استفاده می‌شوند.

به مقابله، ویندوز سرور نسخه‌ای از سیستم‌عامل ویندوز است که برای استفاده در سرورها و محیط‌های شبکه‌ای تولید شده است. ویندوز سرور برای سازمان‌های بزرگ، شبکه‌های بزرگ، ارائه‌دهندگان خدمات ابری و مراکز داده مناسب است. این نسخه دارای امکانات و قابلیت‌های خاصی است که برای مدیریت و پشتیبانی از بار سنگین کاربران، مجازی‌سازی، مدیریت شبکه و امنیت سیستم مورداستفاده قرار می‌گیرد.

تشخیص تفاوت ویندوز و ویندوز سرور این دو نسخه اهمیت زیادی دارد؛ زیرا با شناخت و درک این تفاوت‌ها، کاربران قادر خواهند بود تا سیستم‌عامل مناسب بر اساس نیازهای خود انتخاب کنند.

پیش از آن، در وی آی پی هاست، بخوانید: آموزش تغییر رمز ssh

اما: ویندوز سرور چیست؟

ویندوز سرور یک نسخه از سیستم‌عامل ویندوز مایکروسافت است که برای استفاده در محیط‌های سروری و شبکه‌های بزرگ طراحی شده است. این نسخه از ویندوز به‌صورت ویژه برای ارائه خدمات شبکه، مدیریت منابع، مجازی‌سازی و دیگر وظایف سروری بهینه شده است.

ویندوز سرور از سال ۱۹۹۳ توسط مایکروسافت راه‌اندازی شد. نسخه اولیه آن با نام “ویندوز NT 3.1 Advanced Server” عرضه شد. از آن زمان به بعد، نسخه‌های مختلف ویندوز سرور توسعه‌یافته و بهبود یافته‌اند.

ویندوز سرور علاوه بر نسخه‌های قدیمی‌تری که بر پایه ویندوز NT بودند، نسخه‌های جدیدتری نیز از جمله ویندوز سرور ۲۰۰۳، ۲۰۰۸، ۲۰۱۲، ۲۰۱۶ و ۲۰۱۹ را در بر می‌گیرد. هر نسخه از ویندوز سرور دارای بهبودها، قابلیت‌ها و امکاناتی برای پشتیبانی از زیرساخت‌های سروری مختلف است.

ویندوز سرور امکاناتی از قبیل مدیریت کاربران و دسترسی‌ها، خدمات شبکه (مانند DNS و DHCP)، سازماندهی دامنه (مانند Active Directory)، امنیت، مجازی‌سازی و مدیریت منابع را برای محیط‌های شبکه‌ای فراهم می‌کند. همچنین، ویندوز سرور به‌عنوان سیستم‌عاملی پایه برای میزبانی برنامه‌ها و وب‌سایت‌های بزرگ نیز استفاده می‌شود. در توسعه سرور مجازی نیز از این نسخه استفاده می‌شود.

تفاوت ویندوز و ویندوز سرور چیست؟

ویندوز و ویندوز سرور دو نسخه از سیستم‌عامل ویندوز مایکروسافت هستند، اما برای استفاده در محیط‌ها و نیازهای متفاوت طراحی شده‌اند. در زیر به طور کامل و مفصل تفاوت‌های بین ویندوز و ویندوز سرور را توضیح می‌دهیم:

1. هدف استفاده:

– ویندوز: نسخه ویندوز برای استفاده در کامپیوترهای شخصی، لپ‌تاپ‌ها و دستگاه‌های قابل‌حمل طراحی شده است. این نسخه برای کاربران عادی، ادارات کوچک و متوسط و سازمان‌های غیرتخصصی مناسب است.

– ویندوز سرور: نسخه ویندوز سرور برای استفاده در سرورها و محیط‌های شبکه‌ای طراحی شده است. این نسخه برای سازمان‌های بزرگ، شبکه‌های بزرگ، ارائه‌دهندگان خدمات ابری و مراکز داده مناسب است.

2. عملکرد و کارایی:

– ویندوز: نسخه ویندوز برای استفاده روزمره کاربران توسعه داده شده است. این نسخه دارای رابط کاربری آسان و قابلیت‌های متنوعی برای اجرای برنامه‌ها، اتصال به اینترنت، بازی‌ها و کارهای شخصی است.

– ویندوز سرور: نسخه ویندوز سرور برای ارائه عملکرد قدرتمند و پایدار در محیط‌های شبکه‌ای طراحی شده است. این نسخه دارای قابلیت‌ها و ابزارهای مدیریتی پیشرفته‌تری برای مدیریت شبکه، مجازی‌سازی، امنیت و پشتیبانی از بار سنگین است.

3. مقیاس‌پذیری:

– ویندوز: نسخه ویندوز بیشتر برای استفاده در سیستم‌های تک کاربر یا چند کاربر

خانگی و کوچک طراحی شده است. این نسخه معمولاً محدودیت‌هایی در نظر گرفته شده است و منابع سیستم را برای برنامه‌ها و فعالیت‌های متعدد تقسیم می‌کند.

– ویندوز سرور: نسخه ویندوز سرور برای محیط‌های بزرگ و کاربرانی که نیاز به قدرت پردازشی بالا و مقیاس‌پذیری دارند، طراحی شده است. این نسخه قابلیت‌هایی برای توزیع منابع سیستم، مدیریت بار، افزایش عملکرد و مقیاس‌پذیری ارائه می‌دهد. تفاوت ویندوز و ویندوز سرور را در ادامه بیشتر بررسی خواهیم کرد.

تفاوت ویندوز و ویندوز سرور: در کاربرد

تفاوت ویندوز و ویندوز سرور در کاربرد نیز اهمیت دارد، دامنه کاربرد در ویندوز به مجموعه‌ای از کاربران، رایانه‌ها و سرویس‌هایی اطلاق می‌شود که توسط یک مدیر شبکه یا مدیر سیستم مشترک می‌شوند و تحت یکپارچگی مدیریتی قرار می‌گیرند. دامنه کاربرد در ویندوز خانگی و ویندوز سرور نیز به طور متفاوت عمل می‌کند. در زیر تفاوت‌های دامنه کاربرد در این دو نسخه را توضیح می‌دهم:

ویندوز خانگی:

• دامنه کاربرد در ویندوز خانگی معمولاً به شبکه‌های کوچک‌تر و محیط‌های شخصی مرتبط است.
• در ویندوز خانگی، دامنه کاربرد می‌تواند شامل یک یا چند کامپیوتر باشد که توسط یک مدیر یا کاربر عادی مدیریت می‌شوند.
• امکانات دامنه کاربرد در ویندوز خانگی محدودتر است و به عناصری مانند مشترک کردن فایل‌ها، پیکربندی اشتراک‌گذاری و تنظیمات کاربری محدود می‌شود.
• دامنه کاربرد در ویندوز خانگی معمولاً از پروتکل احراز هویت محلی (Local Authentication Protocol) استفاده می‌کند و قابلیت‌های مرتبط با احراز هویت مبتنی بر شبکه را ندارد.
• در ویندوز خانگی، مدیران شبکه معمولاً به دامنه‌های کاربرد محدودیت‌هایی در تعیین دسترسی و مدیریت کاربران و منابع دارند.

ویندوز سرور:

• دامنه کاربرد در ویندوز سرور معمولاً در محیط‌های شبکه‌ای بزرگ و سازمانی استفاده می‌شود.
• در ویندوز سرور، دامنه کاربرد می‌تواند شامل چندین سرور و صدها یا هزاران کاربر باشد.
• امکانات دامنه کاربرد در ویندوز سرور گسترده‌تر و قدرتمندتر است و شامل امکاناتی مانند احراز هویت مرکزی، مدیریت کاربران و دسترسی‌ها، مدیریت منابع، پلیسی‌ها (Policies) و اجرای سیاست‌های امنیتی متنوع است.
• دامنه کاربرد در ویندوز سرور می‌تواند از پروتکل‌های مبتنی بر LDAP (Lightweight Directory Access Protocol) و Active Directory استفاده کند که قابلیت‌های پیشرفته‌تری در زمینه مدیریت احراز هویت و دسترسی را فراهم می‌کند.
• مدیران شبکه در ویندوز سرور دسترسی کامل به ابزارها و قابلیت‌های مدیریت دامنه کاربرد دارند و قادر به تعیین تنظیمات و محدودیت‌های دقیق‌تری در سطح کاربران و منابع هستند.

به‌طورکلی، دامنه کاربرد در ویندوز خانگی برای محیط‌های کوچک و استفاده شخصی مناسب است، درحالی‌که در ویندوز سرور برای محیط‌های بزرگ و شبکه‌های سازمانی پیشنهاد می‌شود که نیاز به مدیریت مرکزی و قابلیت‌های پیشرفته در زمینه امنیت و دسترسی دارند. تفاوت ویندوز و ویندوز سرور را در ادامه در زمینه امنیت بررسی می‌کنیم.

تفاوت در سیستم ایمنی و فایروال

تفاوت امنیت بین ویندوز عادی (Desktop) و ویندوز سرور (Server) اغلب به عوامل زیر بستگی دارد:

1. نیازهای محیط: ویندوز سرور برای استفاده در محیط‌های سروری و شبکه‌های بزرگ طراحی شده است و بیشترین توجه به امنیت و استقرار در این محیط‌ها دارد. امنیت یک سرور معمولاً بیشتر از امنیت یک کامپیوتر شخصی در نظر گرفته می‌شود.
2. پشتیبانی از ارائه خدمات: ویندوز سرور شامل امکانات و خدماتی است که برای ارائه خدمات شبکه و سرویس‌های مختلف ضروری هستند. این خدمات شامل مانیتورینگ، مدیریت کاربران و دسترسی‌ها، سازماندهی دامنه، خدمات فایروال، خدمات امنیتی و غیره می‌شود. در نسخه‌های ویندوز سرور، امکانات امنیتی بیشتری مانند BitLocker و Credential Guard نیز وجود دارد که در ویندوز عادی معمولاً در دسترس نیستند.
3. تنظیمات پیشرفته: ویندوز سرور اجازه تنظیمات پیشرفته‌تری را در زمینه امنیت و مدیریت به مدیران می‌دهد. مدیران می‌توانند بر اساس نیازهای محیط خود، تنظیمات امنیتی مشخصی را اعمال کنند و به طور دقیق‌تر کنترل کنند که کدام سرویس‌ها و قابلیت‌های سیستم قابل‌دسترسی باشند.
4. پشتیبانی از محدودیت‌ها: ویندوز سرور محدودیت‌هایی برای حفاظت از امنیت دارد. برای مثال، برخی از سرویس‌ها و قابلیت‌های غیرضروری که در ویندوز عادی ممکن است موجود باشند، در ویندوز سرور غیرفعال هستند تا مساحت حمله احتمالی را کاهش دهند.

مهم‌ترین تفاوت ویندوز و ویندوز سرور در حوزه امنیت، پشتیبانی از امکانات امنیتی و خدمات شبکه و قابلیت‌های پیشرفته‌تر در ویندوز سرور است. بااین‌حال، مطابق نیاز خود و محیط کاری‌تان، باید نسخه مناسب ویندوز را انتخاب کنید.

فرق در تنوع نرم‌افزار و اپلیکیشن‌ها

تفاوت‌هایی در پشتیبانی از نرم‌افزارها در ویندوز و ویندوز سرور وجود دارد. در زیر به برخی از این تفاوت‌ها اشاره می‌کنیم:

1. تنوع نرم‌افزارها:

• ویندوز: ویندوز خانگی به طور عمومی بیشترین تنوع نرم‌افزارها را دارد. بخش عمده‌ای از نرم‌افزارهای تجاری و غیرتجاری برای استفاده در ویندوز خانگی توسعه و پشتیبانی می‌شوند.
• ویندوز سرور: ویندوز سرور نیز از تعداد قابل‌توجهی از نرم‌افزارها پشتیبانی می‌کند، اما تمرکز بیشتری روی نرم‌افزارهای مدیریتی، سیستمی و شبکه‌ای دارد که به خدمات سروری مانند مدیریت شبکه، پایگاه‌داده، امنیت و مجازی‌سازی مرتبط هستند.

2. نسخه‌های نرم‌افزار:

• ویندوز: نسخه‌های مختلف ویندوز خانگی عرضه می‌شوند، مانند ویندوز 10 Home، ویندوز 11 Home و غیره. هر نسخه ممکن است محدودیت‌هایی در خصوص پشتیبانی از برخی نرم‌افزارها داشته باشد.
• ویندوز سرور: نسخه‌های ویندوز سرور نیز بر اساس نیازها و محدودیت‌های مختلف ارائه می‌شوند، مانند ویندوز سرور 2019، ویندوز سرور 2022 و غیره. نسخه‌های پیشرفته‌تر ویندوز سرور معمولاً پشتیبانی گسترده‌تری از نرم‌افزارها دارند و قابلیت‌های بیشتری را برای مدیریت ویندوز سرور ارائه می‌دهند.

3. مجوزهای نرم‌افزار:

• ویندوز: در ویندوز خانگی، معمولاً مجوزهای استفاده از نرم‌افزارها برای استفاده شخصی و غیرتجاری ارائه می‌شود. در صورت استفاده تجاری و یا نیاز به مجوزهای تکمیلی، ممکن است نیاز به خرید و مجوزدهی مجدد باشد.
• ویندوز سرور: در ویندوز سرور، نیاز به مجوزهای تجاری و معتبر برای استفاده از برخی نرم‌افزارها و سرویس‌ها وجود دارد. نرم‌افزارهای مدیریتی و سرویس‌های سروری عموماً نیاز به مجوزهای تجاری و ویژه سرور دارند.
• در نهایت، توجه داشته باشید که پشتیبانی نرم‌افزارها نهایتاً به توسعه‌دهنده و توزیع‌کننده نرم‌افزار و همچنین نوع مجوز ویندوز ویندوز خانگی یا ویندوز سرور بستگی دارد؛ بنابراین، قبل از خرید یا استفاده از نرم‌افزارها، توصیه می‌شود با توسعه‌دهنده یا تیم پشتیبانی مرتبط صحبت کرده و نیازهای خود را مطرح کنید.

تفاوت قیمت ویندوز و سرور

یکی دیگر از مهم‌ترین موارد در بیان تفاوت ویندوز و ویندوز سرور، پرداخت هزینه لایسنس است؛ قیمت نصب ویندوز سرور و ویندوز معمولی (که به طور عمومی به‌عنوان ویندوز کلاینت شناخته می‌شود) بستگی به نسخه ویندوز، لایسنس، نوع استفاده و معیارهای دیگر دارد. معمولاً ویندوز سرور هزینه بیشتری نسبت به ویندوز معمولی دارد، زیرا به‌منظور پشتیبانی از قابلیت‌ها و خدمات سروری قدرتمند طراحی شده است.

قیمت نسخه‌های ویندوز سرور مختلف ممکن است متفاوت باشد. همچنین، بسته به نوع لایسنس استفاده شده، تعداد کاربران یا دستگاه‌هایی که از ویندوز سرور استفاده می‌کنند و سطح پشتیبانی موردنیاز، قیمت نهایی ممکن است متغیر باشد.

در عمومیت، هزینه ویندوز سرور از نسخه‌های ویندوز معمولی بیشتر است، زیرا دارای قابلیت‌ها و خدمات سروری بیشتری است که برای محیط‌های شبکه‌ای و سروری ضروری هستند. درهرصورت، برای دقت در قیمت‌گذاری و جزئیات بیشتر، توصیه می‌شود به وب‌سایت رسمی مایکروسافت یا مراجعه به تأمین‌کنندگان مجاز لایسنس ویندوز سرور مراجعه کنید.

آیا ویندوز سرور برای استفاده خانگی مناسب است؟

استفاده از ویندوز سرور برای استفاده معمول، مانند استفاده روزمره در کامپیوتر شخصی، به طور عمومی توصیه نمی‌شود. ویندوز سرور بیشتر برای محیط‌های شبکه‌ای و سروری طراحی شده است که نیازمندی‌های خاصی دارند؛ مانند مدیریت منابع، خدمات شبکه، امنیت بالا و مقیاس‌پذیری.

ویندوز سرور دارای قابلیت‌ها و خدماتی است که در محیط‌های شبکه‌ای و سروری موردنیاز هستند، اما برای استفاده معمولی و کارهای روزمره ممکن است بیش از حد پیچیده و حجیم باشد. همچنین، ویندوز سرور هزینه بالاتری نسبت به نسخه‌های ویندوز عادی دارد.

به‌طورکلی، برای استفاده معمول و کارهای روزمره در کامپیوتر شخصی، نسخه‌های ویندوز عادی مانند ویندوز 10 یا ویندوز 11 مناسب‌تر هستند. این نسخه‌ها کمتر پیچیدگی‌های مربوط به محیط سروری دارند و بیشتر به نیازهای یک کاربر عادی در محیط دسکتاپ پاسخ می‌دهند.

تفاوت ویندوز و ویندوز سرور در توزیع‌ها

ویندوز و ویندوز سرور دو نسخه متفاوت از سیستم‌عامل مایکروسافت ویندوز هستند، هرکدام برای مصارف و محیط‌های مختلف طراحی و توسعه داده شده‌اند. در زیر به برخی از تفاوت‌های آنها در توزیع و نسخه‌ها اشاره می‌کنیم:

توزیع:

1. ویندوز: ویندوز خانگی (Windows Home) برای استفاده شخصی و مصارف خانگی طراحی شده است. این نسخه معمولاً بر روی کامپیوترهای شخصی و لپ‌تاپ‌های عادی نصب می‌شود و برای عموم کاربران و مصرف‌کنندگان عادی مناسب است.
2. ویندوز سرور: ویندوز سرور (Windows Server) برای استفاده در محیط‌های سروری و شبکه‌های سازمانی طراحی شده است. این نسخه بر روی سرورها و مراکز داده نصب می‌شود و به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند تا از طریق آن محیط‌های سروری و شبکه‌های خود را مدیریت کنند. این یکی از زمینه‌های کلیدی تفاوت ویندوز و ویندوز سرور است.

نسخه‌ها:

1. ویندوز: ویندوز خانگی (Windows Home) نسخه‌های مختلفی از جمله ویندوز XP Home Edition، ویندوز Vista Home، ویندوز 7 Home Premium، ویندوز 8.1 ویندوز 10 Home و ویندوز 11 Home را شامل می‌شود. هر یک از این نسخه‌ها ویژگی‌ها و محدودیت‌های خاص خود را دارند.
2. ویندوز سرور: ویندوز سرور (Windows Server) نیز نسخه‌های مختلفی دارد که بر اساس نیازها و ویژگی‌های موردنیاز سازمان‌ها و شرکت‌ها ارائه شده‌اند. برخی از نسخه‌های ویندوز سرور شامل ویندوز سرور 2003، ویندوز سرور 2008، ویندوز سرور 2012، ویندوز سرور 2016، ویندوز سرور 2019 و ویندوز سرور 2022 می‌شوند.

چرا از ویندوز سرور استفاده می‌کنند؟ کاربرد ویندوز سرور

استفاده از ویندوز سرور در برخی موارد به دلایل زیر می‌تواند مناسب باشد:

1. مدیریت شبکه: ویندوز سرور دارای ابزارها و قابلیت‌های پیشرفته‌تری برای مدیریت شبکه است. با استفاده از ابزارهای مانند Active Directory، مدیران شبکه می‌توانند به طور مرکزی کاربران، دسترسی‌ها، اجازه‌نامه‌ها و سیاست‌های امنیتی را مدیریت کنند.
2. امنیت بالا: ویندوز سرور دارای قابلیت‌ها و ابزارهای امنیتی قوی است که امکانات مانند احراز هویت مرکزی، مدیریت گواهی‌نامه‌ها، فایروال پیشرفته و کنترل دسترسی به منابع را فراهم می‌کند. این امکانات به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا شبکه‌ها و سرورهای خود را در برابر تهدیدات امنیتی مختلف محافظت کنند. تفاوت ویندوز و ویندوز سرور در این بخش مهم است.
3. سازگاری با برنامه‌های سرور: ویندوز سرور به‌خوبی با برنامه‌ها و سرویس‌های سروری سازگاری دارد. از جمله برنامه‌های سروری که با ویندوز سرور سازگاری بیشتری دارند می‌توان به پایگاه‌داده‌های SQL Server، سرویس‌های تحت وب (مانند IIS)، سرویس‌های ایمیل (مانند Exchange Server) و سرویس‌های ابری (مانند Azure) اشاره کرد.
4. مجازی‌سازی: ویندوز سرور ابزارهای مجازی‌سازی قدرتمندی را ارائه می‌دهد. با استفاده از Hyper-V، می‌توانید سرورهای مجازی را راه‌اندازی کرده و منابع سخت‌افزاری را بهینه‌سازی کنید. این کار موجب بهبود کارایی و مدیریت منابع می‌شود و هزینه‌های سخت‌افزاری را کاهش می‌دهد.
5. پشتیبانی و پارامترهای عملکرد: ویندوز سرور برای پشتیبانی از بار زیاد و محیط‌های بزرگ بهبودیافته است. پارامترها و تنظیمات عملکردی قابل‌تنظیم در ویندوز سرور به شما امکان می‌دهد تا بر اساس نیازهای خاص خود، سرورها را بهینه کنید و عملکرد بهتری را تجربه کنید.

در نهایت، استفاده از ویندوز سرور بستگی به نیازهای شما و سازمانتان دارد. قبل از تصمیم‌گیری، بهتر است نیازها و اهداف خود را بررسی کرده و باتوجه‌به آن‌ها تصمیم بگیرید.

و جمع‌بندی نهایی مباحث

در این مقاله در خصوص تفاوت ویندوز و ویندوز سرور صحبت کردیم؛ ویندوز و ویندوز سرور دو نسخه متفاوت از سیستم‌عامل ویندوز مایکروسافت هستند، هرکدام برای استفاده در حوزه‌های مختلف طراحی شده‌اند. ویندوز عادی (که به‌عنوان ویندوز کلاینت نیز شناخته می‌شود) برای استفاده روزمره کاربران عادی و در محیط دسکتاپ طراحی شده است. این نسخه از ویندوز عمدتاً برای کاربری ساده و محیط‌های شخصی مناسب است و به نیازهای معمول کاربران پاسخ می‌دهد.

به‌عنوان مقابل، ویندوز سرور برای استفاده در محیط‌های سروری و شبکه‌های بزرگ طراحی شده است. این نسخه از ویندوز دارای قابلیت‌ها و خدمات سروری پیشرفته‌تری است که برای مدیریت و ارائه خدمات شبکه، مدیریت منابع، مجازی‌سازی و امنیت بالا طراحی شده است. ویندوز سرور به‌عنوان پایه‌ای برای میزبانی برنامه‌ها و وب‌سایت‌های بزرگ نیز استفاده می‌شود.

تفاوت امنیتی نیز یکی از جوانب مهم است. ویندوز سرور بیشترین توجه را به امنیت و استقرار در محیط‌های سروری دارد و امکانات امنیتی بیشتری را ارائه می‌دهد که در ویندوز عادی معمولاً در دسترس نیستند.

بنابراین، هر نسخه از ویندوز برای نیازهای خاص خود مناسب است. اگر شما کاربر عادی هستید و در محیط دسکتاپ کار می‌کنید، استفاده از ویندوز عادی مناسب‌تر است. تفاوت ویندوز و ویندوز سرور در واقع، بیانگر کاربرد آن‌هاست.