استریم چیست؟ سرور لایو استریم به چه معناست؟

قبل از اینکه به موضوع استریم چیست، بپردازیم، چند مثال ساده بزنیم. امروزه برای گوش دادن موزیک، تماشای فیلم و تجربه یک بازی نیازی به دانلود آنها نداریم. با رشد تکنولوژی و پیشرفتی که در زمینه اینترنت حاصل شده است، شما به راحتی می‌توانید فیلم‌ها با کیفیت بالا را تماشا کنید، موزیک خود را گوش دهید و به صورت لایو با دیگران صحبت کنید. تمام این موارد به علت فناوری به نام استریم امکان پذیر است. در این مقاله به طور کامل در مورد استریم و انواع سرور لایو آن می‌پردازیم.

استریم چیست؟

استریم (Streaming) روشی برای انتقال داده‌ها به ویژه ویدئو و صوت از طریق اینترنت به‌صورت پیوسته و در زمان واقعی است. در این فرآیند، محتوا بدون نیاز به دانلود کامل به طور زنده یا بر اساس درخواست کاربر پخش می‌شود. این تکنولوژی به کاربران امکان می‌دهد تا محتوای دیجیتال را به طور هم‌زمان و در حین دریافت مشاهده یا گوش دهند، بدون آنکه منتظر تکمیل دانلود باشند. سرویس‌های استریم مانند نتفلیکس، یوتیوب و اسپاتیفای از این فناوری برای ارائه محتوای خود استفاده می‌کنند.

در واقع سوال مهمی که ایجاد می‌شود، تفاوت دانلود و استریم چیست؟ در دانلود شما باید صبر کنید تا محتوای مورد نظر به طور کامل دانلود شود تا از آن استفاده کنید، اما در استریم شما هر لحظه قادر به اجرا فایل خود هستید.

سرور لایو استریم چیست؟

سرور لایو استریم چیست؟ این سیستم به طور تخصصی برای پخش زنده محتوای صوتی یا تصویری از طریق اینترنت طراحی شده است. این سرور داده‌های ویدئویی یا صوتی را دریافت کرده، آن‌ها را پردازش و به‌صورت زنده به مخاطبان مختلف ارسال می‌کند. سرور لایو استریم نقش واسطه بین فرستنده (مانند یک استریمر یا تولیدکننده محتوا) و کاربران نهایی دارد که محتوای زنده را مشاهده می‌کنند.

این سرورها باید قدرت پردازش بالا و پهنای باند مناسب داشته باشند تا بتوانند حجم بالای داده‌ها را بدون وقفه و با کیفیت مناسب به مخاطبان منتقل کنند. سرورهای لایو استریم از پروتکل‌های خاصی مثل Real-Time Messaging Protocol و HTTP Live Streaming استفاده می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که پخش محتوا به‌صورت پایدار و در لحظه انجام می‌شود.

اگر به دنبال ابزار مانیتورینگ شبکه هستید، مقاله “معرفی 10 تا از بهترین ابزارهای مانیتورینگ شبکه” را مطالعه کنید.

دلایل اهمیت سرور لایو استریم

اگر می‌خواهید لایو استریم داشته باشید به سرور نیاز دارید و بدون آن نمی‌توانید استریم خود را پوشش دهید. اما جدا از این دلیل واضح، چند دلیل دیگر برای انتخاب سرور اختصاصی و با کیفیت لایو استریم وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شود:

اشتراک‌ گذاری آسان ویدئوها

یک سرور لایو استریم خوب به شما امکان می‌دهد با استفاده از خروجی‌های اشتراک HLS ویدئوها را به اشتراک بگذارید. این پیوندهای HLS بسیار آسان برای جاسازی و پخش در چندین پلتفرم هستند؛ ازاین‌رو پایگاه مخاطبان شما را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند.

لایو استریم برای تعداد زیادی از مخاطبان

یک سرور لایو استریم خوب این توانایی را دارد که چندین بازدید هم‌زمان را در یک‌زمان انجام دهد. حال باید این نکته را از نظر فنی درک کنید. فرض کنید یک تبلیغ بسیار خوبی برای رویداد زنده خود انجام داده‌اید و انتظار می‌رود میلیون‌ها نفر از سراسر جهان به آن بپیوندند. اما، اگر سرور شما ظرفیت پشتیبانی از این جریان را نداشته باشد، بسیاری از مخاطبین برای پیوستن به لایو دچار مشکل می‌شوند؛ بنابراین بخش بزرگی از مخاطبان را از دست خواهید داد.

به همین دلیل است که قبل از انتخاب سرور لایو استریم، باید بررسی کنید که آیا این سرور قادر به مدیریت تعداد زیادی بیننده هم‌زمان است یا خیر.

ویدئوها را به چندین دستگاه ارسال کنید

امروزه، همه سرورهای لایو استریم خوب با تمام مرورگرهای وب پیشرو و چندین دستگاه مانند تلفن‌های همراه، تلویزیون‌های هوشمند، تبلت‌ها و رایانه‌های شخصی سازگار هستند. ازاین‌رو به بینندگان شما این امکان را می‌دهد که از هر دستگاهی با استفاده از هر مرورگری با آن ارتباط برقرار کنند.

یک سرور لایو استریم خوب چه ویژگی های دارد؟

پیشتر با سرور لایو استریم چیست، آشنا شدیم. اکنون باید توجه داشته باشیم که انتخاب سرور برای استریم به این راحتی نیست. شما باید عوامل متعددی مانند کیفیت جریان، سازگاری سیستم، امنیت، DVR و محدودیت‌های جغرافیایی را در نظر بگیرید. 

از آنجایی که سرور ستون فقرات استریم لایو شما است، قابلیت‌های سرور لایو به طور مستقیم بر کیفیت پخش زنده و تجربه کاربری بینندگان شما تاثیر می‌گذارد، بنابراین نمی‌توانید در اینجا اشتباه کنید. برای اینکه کارها برای شما آسان‌تر شود، اجازه دهید برخی از این ویژگی‌ها را به تفصیل مورد بحث قرار دهیم.

کیفیت استریم

سرور شما می‌تواند به طرق مختلف بر کیفیت لایو استریم تاثیر بگذارد. به‌عنوان‌مثال، اگر سرور متمرکز است و در یک مکان جغرافیایی خاص قرار دارد، بینندگانی که در قسمت دیگر کره زمین نشسته‌اند، ممکن است با مشکلات تاخیر مواجه شوند، زیرا انتقال ویدئوی زنده شما به دستگاه نهایی کاربر زمان می‌برد. همچنین، اگر ظرفیت سرور پخش زنده به اندازه کافی خوب نباشد با مشکلات مقیاس‌پذیری مواجه خواهید شد، زیرا جریان شما پس از رسیدن به تعداد مشخصی از بینندگان هم‌زمان شروع به بافر می‌کند.

برای مقابله با همه این مسائل، به یک شبکه تحویل محتوا یا CDN نیاز دارید. CDN فقط یک سرور نیست، بلکه شبکه‌ای از چندین سرور ابری است که در سراسر جهان قرار دارند. آنها می‌توانند تعداد بیشتری از بینندگان را در یک‌زمان پوشش دهند و تاخیر را به حداقل ممکن برسانند.

امنیت

امنیت یکی از حیاتی‌ترین مولفه‌هایی است که باید هنگام انتخاب سرور لایو استریم به دنبال آن باشید. در سال‌های اخیر، موارد دزدی و استفاده غیرقانونی از محتوای محافظت شده با حق چاپ به طور قابل توجهی افزایش‌یافته است. یک سرور خوب باید بتواند از محتوای شما در برابر هر یک از این تلاش‌ها محافظت کند. 

به همین دلیل است که باید به دنبال ویژگی‌هایی مانند حفاظت Multi-DRM و واترمارکینگ پویا باشید. Multi-DRM از دسترسی ناخواسته به محتوای شما محافظت می‌کند، زیرا فقط بینندگان معتبر می‌توانند به محتوای شما دسترسی داشته باشند. واترمارک پویا به محافظت از محتوای شما در برابر ضبط صفحه کمک می‌کند.

گزینه‌ های کسب درآمد

بدیهی است که شما به دنبال آن باشید که درآمد خود را از استریم لایو به حداکثر برسانید. گاهی اوقات یک مدل کسب درآمد (مانند تبلیغات یا اشتراک) کافی نیست. شما باید چندین مدل کسب درآمد را به طور هم‌زمان اجرا کنید. به همین دلیل است که سازگاری سرور شما با درآمدزایی چندگانه مانند تبلیغات، اشتراک، پرداخت به‌ازای مشاهده و کوپن اهمیت پیدا می‌کند.

استریم با نرخ بیت تطبیقی

در این روش، محتوا به چندین نسخه با کیفیت‌های مختلف (و نرخ بیت متفاوت) تبدیل و روی سرور ذخیره می‌شود. وقتی کاربر پخش را شروع می‌کند، سیستم به‌صورت خودکار سرعت اینترنت و توان پردازش دستگاه را ارزیابی کرده و مناسب‌ترین کیفیت را انتخاب می‌کند. در صورت تغییر سرعت اینترنت در طول پخش، سیستم به طور دینامیک کیفیت را افزایش یا کاهش می‌دهد تا از توقف یا بافر شدن جلوگیری شود. پروتکل‌هایی مانند HLS و MPEG-DASH معمولا برای پیاده‌سازی این روش استفاده می‌شوند.

لایو استریم با قابلیت DVR

DVR بینندگان شما را قادر می‌سازد تا در بین فید زنده، توقف کرده و مجدد آن را از سر بگیرند. برای این منظور، لایو نیز به طور هم‌زمان در سرور ابری ضبط و ذخیره می‌شود؛ بنابراین هنگامی که بیننده پخش زنده را قطع کند، متوقف می‌شود و بعد از سرگیری، شروع به پخش ویدئوی ضبط شده برای آن قسمت می‌کند.

محدودیت‌ های جغرافیایی

اگر ویژگی محدودیت جغرافیایی را فعال کنید و برخی از کشورها را برای محدود کردن انتخاب کنید، افرادی که در آن کشورها زندگی می‌کنند، نمی‌توانند لایو استریم شما را تماشا کنند. این موضوع به شما کمک می‌کند از محتوای خود در برابر دسترسی ناخواسته محافظت کنید.

چگونه یک سرور لایو استریم بسازیم؟

پس از بررسی مبحث استریم چیست، اکنون این سوال پیش می‌آید که چگونه می‌توانید به تنهایی یک سرور لایو استریم بسازید؟ مراحلی که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم، نیاز به کمی دانش فنی دارد، لزوما به مهارت‌های کدنویسی شگفت‌انگیز نیاز نیست، اما باید حداقل با اصول اولیه آشنا باشید.

مرحله 1 – نیازهای خود را بشناسید

شما باید الزامات لایو استریم خود را به‌وضوح بدانید. چه تعداد مخاطب می‌توانید دریافت کنید، چند ساعت لایو خواهید داشت؟ به چه ویژگی های امنیتی نیاز دارید، چه کسانی به پخش زنده شما دسترسی خواهند داشت و شما و مخاطبانتان از چه سیستم‌هایی استفاده خواهید کرد؟

این مرحله مهم است؛ زیرا در یک سرور خودساخته، شما معمولا انتظار ویژگی های خاصی را دارید که نیازهای منحصر به فرد شما هستند. اما اگر الزامات را ندانید، نمی‌توانید راه‌حل‌های مورد نیاز را ارائه دهید. به همین دلیل است که دانستن نیازهای شما مهم است.

مرحله 2 – جستجوی یک پروژه منبع باز از پیش ساخته شده

اگر متخصص فنی نیستید، پیشنهاد می‌کنیم که از ابتدا به دنبال کدنویسی کل سرور نباشید. زیرا اگر در میان باگ‌ها گیر کنید، رفع اشکال زمان زیادی می‌برد. به همین دلیل است که ابتدا باید چند پروژه منبع‌باز را جستجو کرده و سعی کنید فرآیند را درک کنید. هنگامی که تا حدودی فرآیند را درک کردید، باید شروع به ساخت سرور خود کنید.

مرحله 3 – شروع به ایجاد سرور خود کنید

هنگامی که کد منبع‌باز را فهمیدید، باید نوع و پایه سرور خود را تعیین کنید. این مرحله بسیار مهم است؛ زیرا توسعه واقعی از اینجا شروع می‌شود. با سروری شروع کنید که انعطاف زیادی روی هر سیستم‌عامل از جمله لینوکس، ویندوز، MacOS یا هر سیستم دیگری داشته باشد. سرور باید به راحتی با پروتکل‌های HLS و RTMP ادغام شود.

مرحله 4 – OBS Studio را نصب کنید

هنگامی که سرور و وب سایت شما آماده شد، OBS Studio را نصب کنید. از آن برای راه‌اندازی اولین لایو استریم برای آزمایش سرور خود استفاده کنید. پس از نصب OBS Studio، به تنظیمات آن بروید و کلید استریم لایو خود را در OBS Studio قرار دهید. شما می‌توانید این کلید پخش را از CMS پخش‌کننده خود یا از سرور دریافت کنید.

مرحله 5 – آماده لایو استریم

هنگامی که آن را با استودیوهای OBS آزمایش کردید، اکنون آماده شروع اولین لایو استریم خود هستید. اکنون برای انجام این کار به OBS Studio بروید و یک لایو از سرور خود شروع کنید. سپس روی Embed Stream کلیک کنید، پیوندی برای لایو استریم شما ایجاد می‌کند. کد تعبیه شده را کپی کرده و روی کد HTML وب سایت خود قرار دهید. 

مزایا و معایب ساخت سرور لایو استریم شخصی

روند فوق دارای مزایا و معایب است. بیایید یک‌به‌یک آنها در قالب جدول زیر نگاهی داشته باشیم.

چرا انتخاب سرور لایو استریم گزینه بهتری است؟

اگر فردی هستید که از نظر فنی چندان قوی نیستید، یا زمان یا نیروی انسانی برای ساخت و اجرای سرور لایو خود را ندارید، چه‌کار دیگری می‌توانید انجام دهید؟ شما می‌توانید یک سرور لایو استریم ازپیش‌ساخته شده را انتخاب کنید. درک بهتر این سوال که سرور لایو استریم چیست، کمک بهتری در انتخاب شما خواهد داشت.

• CDN – تاخیر کمتر: اول‌ازهمه، بیشتر این سرورهای استریم لایو دارای CDN داخلی هستند و هر زمان که از CDN استفاده می‌کنید، تاخیر شما کاهش و مقیاس‌پذیری به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. بنابراین CDN در واقع یک شبکه از سرورهای پروکسی است. هنگامی که بیننده از سرور واقعی دور باشد، سرور پروکسی در مکانی نزدیک به بیننده فعال می‌شود. از آنجایی که اکنون محتوا از نزدیک‌ترین سرور به بیننده پخش می‌شود، تاخیر به طور خودکار کاهش می‌یابد.

• مقیاس‌پذیری قابل توجه: مقیاس‌پذیری یکی دیگر از مزایای استفاده از CDN است. از آنجایی که همه سرورهای پراکسی می‌توانند بینندگان زیادی را از سراسر جهان پشتیبانی کنند، حداکثر تعداد مجاز بینندگان هم‌زمان برای پخش‌های زنده شما تا حد زیادی افزایش می‌یابد.
• ویژگی های امنیتی: بیشتر سرورهای پخش زنده ویژگی‌های امنیتی DRM داخلی را نیز ارائه می‌کنند که به ایمن نگه داشتن ویدئوهای شما و محافظت از آنها در برابر سرقت کمک می‌کند.

خلاصه بررسی سرور لایو استریم

در این مقاله به طور کامل در مورد استریم چیست، صحبت کردیم. یک سرور لایو استریم نقشی حیاتی در بهبود کیفیت پخش شما و تجربه کلی ویدئو بینندگان شما ایفا می‌کند. شما می‌توانید از پروژه‌های مختلفی زیادی برای توسعه سرور استریم لایو خود کمک بگیرید. 

اگر به دنبال ویژگی های پیشرفته‌ای مانند امنیت DRM، انعطاف‌پذیری و مقیاس‌پذیری یک CDN هستید، سرورهای خودساخته انتخاب مناسبی نخواهند بود؛ بنابراین، برای سهولت در این فرآیند از سرورها و پلتفرم های لایو استریم معروف استفاده کنید. این پلتفرم‌ها تمام تنظیمات از پیش نوشته شده را درون خود دارد.